Ara Dinlenme (Mola) Hakkı

Mart 2021

4857 sayılı İş Kanunu’nun 68. Maddesi uyarınca çalışanlara verilmesi gereken asgari ara dinlenme süreleri:

• Dört saat veya daha kısa süreli işlerde on beş dakika,

• Dört saatten yedi buçuk saate kadar süren işlerde yarım saat,

• Yedi buçuk saatten fazla süreli işlerde bir saat olarak belirlenmiştir.

Günde 11 Saatten Fazla Çalışan Bir İşçinin Ara Dinlenme Süresi Ne Kadar Olmalıdır?

Öncelikle belirtmek gerekir ki, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 63. Maddesi uyarınca günlük çalışma süresi on bir saati aşamaz. Ancak uygulamada bu sürenin aşıldığına da rastlanmaktadır. Yargıtay kararlarında; 68. Madde ile belirlenen bir saatlik ara dinlenmenin günlük en çok on bir saate kadar olan çalışmalarla ilgili olduğunun kabulü ile on bir saatten fazla çalışmalarda en az bir buçuk saat ara dinlenmesi verilmesi gerektiği açıkça belirtilmiştir. (T.C. Yargıtay 22. Hukuk Dairesi E: 2015/24373, K: 2017/30313, T: 20.12.2017; T.C. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E: 2014/28425, K: 2016/893, T: 18.01.2016)

Ara Dinlenme Hakkı Ne Zaman Kullanılır?

Ara dinlenmelerin kullanılacağı zamanı belirlemek işverenin yönetim hakkı kapsamındadır. Bir işyerindeki tüm işçilere aynı anda veya değişik saatlerde kullandırılabilir. Ancak Yargıtay kararlarında, ara dinlenme süresinin işe geç başlama ya da erken bırakma şeklinde işin başlangıcı veya sonunda kullandırılmasının amacına uygun olmayacağı da belirtilmiştir. (T.C. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E: 2011/44651, K: 2013/31457, T: 02.12.2013)

Ara Dinlenmeler Çalışma Süresinden Sayılabilir Mi?

Kanun uyarınca ara dinlenmeler işçinin çalışma süresinden sayılamaz. Ancak işçi ara dinlenme süresinde çalışmaya hazır durumda işyerinde bekletiliyorsa ara dinlenme süresini kullanamadığının kabulü ile bu sürenin çalışma süresinden sayılması gerekmektedir.

“İşçi ara dinlenmesinde işyerinde kalıyor ve çalıştırılıyorsa veya işverenin talimatı ile işin başında bulunduruluyorsa ve çıkacak iş için çalışmaya hazır durumda bekletiliyorsa, ara dinlenmesi süresi iş süresinden sayılır. Bu durumda işçinin o hafta içinde çalıştığı sürelerle ara dinlenmelerinde çalıştığı süreler toplamı 45 saati aşarsa, işçi aşan kısım kadar fazla çalışma ücretine hak kazanır.” (T.C. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E: 2017/10355, K: 2018/4649, T: 01.03.2018)

Ara Dinlenme Hakkını Eksik Kullanan İşçi Sözleşmesini Haklı Nedenle Feshedebilir Mi?

Ara dinlenmelerini hiç kullanamayan ya da eksik kullanan işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi mümkün olacaktır. Bununla birlikte, ara dinlenmelerin kanun hükmüne göre kullandırılmaması halinde işverene 3.064 TL (2021 yılı için) idari para cezası uygulanır.