Haziran 2020
Normal emeklilik ya da yaş harici emeklilik koşulları oluşan, başka bir anlatımla sigortalılık süresini ve prim gün sayısını tamamlayarak emeklilik yaşını bekleyen çalışanlar iş sözleşmelerini tek taraflı olarak feshederek kıdem tazminatına hak kazanabilirler.
Normal emeklilik ya da yaş harici emeklilik koşullarını tamamlaması sebebiyle iş sözleşmesini feshetmek isteyen işçinin yapması gerekenler nelerdir?
Öncelikle söz konusu koşulların tamamladığının belge ile ispat edilmesi gerekmektedir. SGK İl ya da İlçe Müdürlüklerine başvurularak emeklilik ya da yaş harici emeklilik koşullarının tamamlandığına ilişkin evrak talep edilmeli ve fesih bildirimi ile birlikte işverene teslim edilmelidir. Uygulamada yaşanan ispat sorunları sebebiyle işverenden fesih bildiriminin ve SGK evrakının teslim alındığına ilişkin bir yazı alınması ya da bildirimin noter aracılığı ile yapılması daha uygun olacaktır.
Emeklilik sebebiyle fesihte işçi ya da işveren ihbar tazminatına hak kazanır mı?
İşçinin 1475 sayılı Yasanın 14. maddesi hükümleri uyarınca emeklilik, muvazzaf askerlik, evlilik gibi nedenlerle iş sözleşmesini feshetmesi durumunda ihbar tazminatı talep hakkı bulunmamaktadır. Anılan fesihlerde işveren de ihbar tazminatı talep edemez. (Yargıtay 7. Hukuk Dairesi’nin 2016/33861 E., 2016/17414 K. sayılı ve 24.10.2016 tarihli ilamı.)
Emeklilik sebebiyle iş sözleşmesini fesheden işçi başka bir işte çalışabilir mi?
Yargıtay 7. Hukuk Dairesi’nin 2014/11021 E., 2014/17167 K. sayılı ve tarihli ilamında; işçinin emekli olduktan kısa bir süre sonra başka bir işte çalışmaya başlamasının, kanunen tanınmış olan emeklilik sebebiyle fesih hakkını ortadan kaldırmadığı, Anayasal bir hak olan çalışma hakkının kullanılmış olmasının da hakkın kötüye kullanılması şeklinde yorumlanamayacağı belirtilmiştir.
Ancak Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2016/27010 E. 2016/16881 K. sayılı ve 29.09.2016 tarihli ilamında; işçinin emeklilik sebebiyle fesihten önce başka bir iş bulması ve sözleşme imzalaması hakkın kötüye kullanılması olarak değerlendirilmiş ve işçinin kıdem tazminatı talebinin reddedilmesi gerektiği belirtilmiştir. Dolayısıyla, emeklilik sebebiyle iş sözleşmesi feshedilmeden önce başka bir iş sözleşmesinin imzalandığının tespiti halinde işveren kıdem tazminatı ödemekten kaçınabilecektir. Bu gibi riskli süreçlerden önce, hak kayıplarına uğramamak için hukuki danışmanlık hizmeti alınması önemlidir.
Emeklilik sebebiyle fesih ve kıdem tazminatı hakkı kaç kez kullanılabilir?
SGK İl ya da İlçe Müdürlükleri emeklilik ya da yaş harici emeklilik koşullarının tamamlandığına ilişkin yalnızca 2 kez evrak vermektedir. Bu sebeple emeklilik sebebiyle fesih ve kıdem tazminatı hakkının da 2 kez kullanılabileceğine ilişkin görüşler bulunmaktaydı. Ancak Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2014/33390 E., 2016/4940 K. sayılı ve 07.03.2016 tarihli güncel ilamında; normal tahsis amaçlı emeklilik ya da yaş harici emeklilik koşullarının oluşması gerekçesiyle yapılan fesihlerden doğan kıdem tazminatı hakkının bir kez kullanılabileceği açıkça belirtilmiştir. Dolayısıyla; işçi bu hakkı bir kez kullandığında bir sonraki çalışma dönemi için aynı gerekçe ile yeniden kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır.
©2020 Elmas Avukatlık ve Hukuki Danışmanlık Bürosu Tüm hakları saklıdır.
