Koronavirüs (COVID-19) salgını ile mücadele kapsamında alınan çeşitli tedbirler sebebiyle normal çalışma sürelerini azaltmak zorunda kalan iş yerlerinde, söz konusu eksik çalışmalar için “telafi çalışması” uygulamasına geçilmesi mümkün olup bu uygulamaya ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir.
Telafi Çalışması Hangi Durumlarda Uygulanabilir?
4857 sayılı İş Kanunu’nun 64. Maddesinde; zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde işverenin, çalışılmayan bu süreler için 4 ay içinde işçilere “telafi çalışması” yaptırabileceği belirtilmiştir.
Telafi Çalışması İçin İşçiden Onay Alınması Gerekir Mi?
Telafi çalışması işverenin yönetim hakkı kapsamında olup işçinin onayına bağlı bir uygulama değildir.
Telafi Çalışması Yaptıracak Olan İşverenin Yükümlülükleri Nelerdir?
İşveren; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 64. Maddesinde sayılan sebeplerden hangisine dayandığını belirtmek suretiyle telafi çalışmasının başlangıç tarihini ve planını işçilere bildirmekle yükümlüdür.
Telafi çalışmasına ilişkin planlama yapacak olan işverenin dikkat etmesi gereken hususlar:
- Telafi çalışması yapılabilmesi için eksik çalışma yapılan döneme ilişkin işçi ücretlerinin tam olarak ödenmiş olması gerekmektedir.
- Telafi çalışması; iş yerinin normal çalışma düzenine dönmesinden itibaren 4 ay içinde yaptırılmalıdır. Öncesinde 2 ay olarak belirlenen bu süre 25.03.2020 tarihli ve 7226 sayılı Kanunun 43. Maddesi ile 4 ay olarak değiştirilmiştir.
- Kanun ve/veya iş sözleşmesi ile belirlenen tatil günlerinde işçilere telafi çalışması yaptırılamaz.
- Telafi çalışmaları, günlük 3 saatten fazla olamaz. Günlük çalışma süresinin en çok 11 saat olması sebebiyle; telafi çalışması ile birlikte günlük çalışma süresi 11 saatin üzerinde belirlenemez. Örneğin; İş yerinde haftanın 5 günü günde 9 saat çalışma yapılıyor ise her bir çalışma günü için en fazla 2 saat telafi çalışması yapılması mümkün olacaktır.
- Telafi çalışmasına ilişkin kurallara uyulmadan çalıştırılan her işçi için işverene 509 TL (2020 yılı için) idari para cezası yaptırımı uygulanmaktadır.
Telafi Çalışması Sebebiyle Fazla Çalışma Ücreti Talep Edilebilir Mi?
4857 sayılı İş Kanunu’nun 64. Maddesi uyarınca; telafi çalışması için belirlenen ek çalışma süreleri fazla çalışma sayılamaz. Bu nedenle haftalık normal çalışma süresi, telafi çalışması sebebiyle artan işçinin fazla çalışma ücreti talep etme hakkı bulunmamaktadır.
